Iedereen kent het wel: je wordt wakker en je stem klinkt alsof je de avond ervoor in een karaokebar de longen uit je lijf hebt gezongen. Of je hebt een paar dagen keelpijn gehad en ineens is er alleen nog maar dat schorre geluid over. Hees zijn voelt ongemakkelijk – je klinkt niet als jezelf en praten kost energie.
Ik heb het zelf ook regelmatig meegemaakt. Soms na een drukke werkdag vol gesprekken, andere keren door een verkoudheid die maar niet weg wilde trekken. Gelukkig heb ik in de loop van de tijd geleerd wat écht helpt en wat je beter kunt laten. Die tips deel ik graag met je.
1. Gun je stem rust
Het klinkt misschien logisch, maar het is vaak de moeilijkste stap: minder praten. Je stem is een spier en die heeft net als elke andere spier tijd nodig om te herstellen. Probeer dus bewust wat stiller te zijn. En een belangrijke tip: fluister niet. Dat lijkt zacht, maar is juist extra belastend voor je stembanden.
2. Drink, drink, drink
Nee, geen wijn of koffie – die drogen je keel juist uit. Water en kruidenthee zijn je beste vrienden. Zelf zweer ik bij kamillethee met een lepeltje honing. Het verzacht en geeft je keel een klein beschermlaagje.
3. Houd de lucht vochtig
In de winter merk ik altijd dat de droge lucht door de verwarming mijn stem sneller aantast. Een bakje water op de verwarming of een luchtbevochtiger kan wonderen doen. Ook stomen boven een kom heet water helpt – voeg er eventueel een beetje zout of kamille aan toe.
4. Adem door je neus
Ademen door de neus klinkt simpel, maar maakt echt verschil. Je neus filtert en bevochtigt de lucht voordat die bij je stembanden komt. Zeker als je veel door je mond ademt, kan je keel sneller uitdrogen en geïrriteerd raken.
5. Vermijd boosdoeners
Rook, alcohol, harde muziek waar je bovenuit moet praten… het zijn allemaal dingen die je stem geen goed doen. Als je hees bent, is dit hét moment om die triggers te vermijden.
Wanneer moet je opletten?
Meestal gaat heesheid vanzelf over, zeker als je je stem wat rust gunt. Maar: blijft het langer dan drie weken aanhouden, of merk je dat je steeds vaker zonder duidelijke reden hees bent, dan is het slim om even langs de huisarts te gaan.
Mijn persoonlijke les
Wat ik zelf leerde? Heesheid is vaak een signaal van je lichaam: rustig aan met je stem. We leven in een tijd waarin we de hele dag praten, bellen en presenteren, maar je stem is niet onuitputtelijk. Als je er zuinig op bent, blijft hij krachtig en helder.
Dus, mocht je weer eens wakker worden met die schorre stem: neem het serieus, drink een kop thee, en gun jezelf de stilte die je stembanden nodig hebben.
